Moναδική, η γνωστή σε όλους μας φωτογραφία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

Moναδική, η γνωστή σε όλους μας φωτογραφία του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Ο Παύλος Νιρβάνας που τον απαθανάτισε το 1933, είναι σαν μέσα από την φωτογραφία αυτή να έγραψε ένα ολόκληρο διήγημα.
Η ασκητική του μορφή δείχνει να αδιαφορεί για τον φακό.
Τί άλλωστε να αποτυπώσει;
Ο ίδιος μέσα από την γραφή του είχε αποτυπώσει και είχε καταγράψει τη νοοτροπία μιάς ολόκληρης κοινωνίας, με διαστάσεις προφητικού λόγου.
Φαίνεται καθισμένος δίπλα σε ένα μεταλλικό στρογγυλό τραπεζάκι, με μία άδεια καρέκλα δίπλα του.
Φαίνεται να είναι μόνος του αλλά δίπλα σε αυτή την ξύλινη καρέκλα, γιά όποιον καταλαβαίνει, βλέπει ότι κάθεται η φοβερή Ασκητική του λόγου του.
Μάτια χαμηλωμένα και κλειστά. Ο διάλογος μαζί της είναι έντονος.
Στο τραπέζι πάνω δεν υπάρχει ούτε ένα ποτήρι νερό, γιατί ο ίδιος έχει ξεδιψάσει από το ποτήρι των Ιδεών.
Από τα ρούχα του αντιλαμβάνεται κανείς ότι ο Παπαδιαμάντης είναι γιός της ιερής λιτότητας. Αδιαφορεί για το τριμμένο κοστούμι του, γιατί το μόνο ρούχο που χαίρεται είναι οι αχτίνες του ήλιου που τον διαπερνούν, χωρίς να γράφουν την σκιά του.
Βλέπετε, όταν δύο αχτίνες συναντιούνται, δεν δημιουργούν σκιά αλλά έκρηξη.
Η άδεια καρέκλα δίπλα του μοιάζει να περιμένει διαχρονικά τον αναγνώστη για να μιλήσει με τα διηγήματά του, γιατί τον Παπαδιαμάντη δεν τον διαβάζεις, μιλάς μαζί του.
Με τα σταυρωμένα χέρια του κερνάει την προσευχή της καθημερινότητας, μία προσευχή εξιλέωσης από τα καθημερινά πάθη, αυτά τα πάθη που ακόμα και την "Φόνισσα" την κάνουν μία καθημερινή μορφή της κοινωνίας μας.
Η ιστορική φωτογραφία του Παύλου Νιρβάνα έχει τραβηχτεί στην Δεξαμενή, στο Κολωνάκι μα αυτό είναι ασήμαντο, γιατί ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης είναι η δεξαμενή του ελληνικού λόγου.
Και τότε καταλαβαίνεις γιατί όταν καθήσεις δίπλα του σε αυτό το άδειο τραπέζι, δεν χρειάζεσαι ούτε ένα ποτήρι νερό.
Και για όποιον αναρωτιέται πώς έχει κουμπωμένο το σακάκι του μέχρι τον λαιμό την ώρα που τον λούζουν οι αχτίνες του ήλιου, ας αναλογιστεί ότι οι ιδέες για να μην καούν χρειάζονται την σκιά της ψυχής μας.
Με αυτή την κίνηση, του κουμπωμένου δηλαδή σακακιού του, ο Παπαδιαμάντης δημιουργεί έναν χώρο σκιάς, όπου η γραφή του συνυπάρχει με τον ήλιο, χωρίς να δέχεται τα εγκαύματα της καθημερινότητας.
Και αν αναρωτιέσαι γιατί τα μάτια του είναι κλειστά, όταν μπεις στον δρόμο της γραφής του Κυρ-Αλέξανδρου θα καταλάβεις ότι τα αληθινά όνειρα ζούνε μέσα σου και τα βλέπεις με τα μάτια της ψυχής.
Με αυτά λοιπόν τα μάτια καταγράφει όσα εμείς δεν κατορθώνουμε να γράψουμε με τα δικά μας ανοιχτά μάτια "εἰς τὴν ἔρημον ταύτην τῆς ἀνθρωπίνης κοινωνίας, εἰς τὴν χέρσον τῶν αἰσθημάτων καὶ τῶν εὐγενῶν παλμῶν"...

ΓΡΑΦΕΙ Η ΣΟΦΙΑ ΛΟΥΚΑ